سال جهانی نجوم

بامداد روز 20 دسامیر سال 2007، مجمع عمومی سازمان ملل متحد، قطعنامه شماره 200/62 ، که از سوی ایتالیا به عنوان زادگاه گالیله، برای نامگذای سال 2009 به نام سال جهانی نجوم ، تقدیم این مجمع شده بود را با اتفاق آرا تصویب کرد. در این قطعنامه رئوس اصلی و دلایل این نامگذاری مطرح شده است. با توجه به اینکه این سند بین المللی، چهارچوب فعالیتها و هدف گذاریهای عالی در این خصوص را مطرح می کند بد نیست قبل از هر برنامه ریزی در خصوص این سال این سند را بخوانیم تا فعالیتهایمان را با روح این سند تطبیق دهیم.

                                                        

متن قطعنامه شماره 200/62 مجمع عمومی سازمان ملل متحد در باره اعلام سال 2009 به نام سال جهانی نجوم، مصوب شصت و دومین مجمع عمومی سازمان ملل متحد به تاریخ 20 دسامبر 2007

مجمع عمومی

با یاد آوری قطعنامه 185/61 مصوب 20 دسامبر 2006 در باره نامگذاری جهانی سالها،

با توجه به اینکه ستاره شناسی یکی از قدیمی ترین علوم پایه بوده و در گذشته و حال ،به طور بنیادین در تحول و رشد دیگر علوم و کاربردهایشان در عرصه ای وسیع، نقش ایفا نموده است،

با قبول این موضوع که رصدهای اخترشناسی به گونه ای ژرف بر توسعه علم ، فلسفه، فرهنگ و درک عمومی از کیهان، تاثیر داشته است،

افزون بر آن، با در نظر گرفتن اینکه علی رغم وجود علاقه عمومی به موضوع ستاره شناسی، اغلب، دسترسی سودمند عامه مردم به اطلاعات و دانش های مرتبط با این حوزه همراه با دشواری است،

با آگاهی از اینکه هر جامعه ای دارای افسانه های متعدد، اساطیر و سنت هایی در ارتباط با آسمان ها ، ستاره ها ، و سیارات است که بخشی از میراث فرهنگی ان جامعه محسوب می شود،

با استقبال از قطعنامه 33c/25 مورد تصویب کنفرانس عمومی سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) مصوب 19 اکتبر 2005، برای بیان حمایت  از اعلام سال 2009 به عنوان سال جهانی نجوم ، با تاکید بر نقش علوم ستاره شناسی و تاثیر آنها بر دانش و توسعه ،

با اشاره به این موضوع که مجمع جهانی نجوم، از سال 2003 از این ابتکار حمایت کرده و فعالیت خود برای تضمین تاثیر بیشتر آن اعلام کرده است،

با قانع شدن نسبت به این موضوع که این سال می تواند نقشی مهم  ، شایسته عنوانی که دارد، را در برانگیختن توجه عموم به اهمیت ستاره شناسی و علوم پایه در توسعه پایدار ایفا کند و با توجه به اشتیاقی که دانش ستاره شناسی بر می انگیزد،  باعث ترویج دست یابی به آگاهی جهانی در باره علوم  بنیادین شده  و حمایتی که از آموزش علوم به شیوه رسمی و غیر رسمی  در مدارس ، مراکز علوم و موزه ها و دیگر مراکز مرتبط خواهد نمود و  نقشی که در دراز مدت در  برانگیختن دانش آموزان به ادامه تحصیل در حوزه های علوم و فناوری ایفا خواهد نمود و پشتیبانی که از مفهوم و رشد سواد علمی خواهد نمود،

1)  تصمیم گرفته شد تا سال 2009 به نام سال جهانی نجوم نامگذاری شود

2)  سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد به عنوان سازمان راهبردی و کانون فعالیتهای این سال برگزیده شد تا بر اساس ظرفیت های خود به  سازمان دهی این سال و فعالیتهایی که در طی این سال برگزار خواهد شد بپردازد و برای این منظور از همکاری تمام سازمانهای مرتبط در سیستم سازمان ملل متحد، مجمع جهانی نجوم، سازمان رصدخانه جنوبی اروپا و انجمن ها و گروههای نجومی در سراسر جهان بهره گیرد. و این موضوع در نظر گرفته شود که فعالیتهای این سال بر مبنای همکاری های داوطلبانه  ،حتی در مورد موارد در پیش نام برده شده، صورت خواهد پذیرفت.

3)  به تمام دولت های عضو، سیستم سازمان ملل متحد و همه دیگر بازیگران این حوزه توصیه می شود که از فرصت این سال برای ترویج فعالیتهایی در تمام سطوح  استفاده کنندکه با هدف افزایش توجه عموم به اهمیت علوم ستاره شناسی  و ترویج و ارتقای دسترسی عموم به آگاهی های جدید و تجربیاتی در رصدهای نجومی، ممکن است شکل بگیرد.

سیاره ی نپتون

نپتون

هشتمین و آخرین سیاره ی منظومه ی شمسی نپتون است که کوچک ترین غول گازس منظومه ی شمسی نیز محسوب می شود...

آیا حیات در ورای زمین ممکن است؟

زندگی روی کره ی زمین از3/5 تا 4/5 میلیارد سال پیش آغاز شد.بود دانشمندان به این نتیجه رسیده اند که ملکول های حیات ممکن است از طریق یک ستاره ی دنباله دار به زمین رسیده باشدند.البته فرضیه ی دیگری نیز حاکی از آن است که مواد خام روی زمین ممکن است پس ازطی چندین واکنش عامل ایجاد حیات روی زمین شده باشند.
گروهی از دانشمندان بر این باورند که مواد معدنی آب اقیانوس ها وارد جلگه ها شده وسپس در نتیجه ی تابش نور خورشید ملکول های ابتدایی حیات شکل گرفتند.و گروهی دیگر نیز معتقدند که حیات ابتدایی روی زمین در گل ولای ته اقیانوس ها شکل گرفته است.حال کمی منظومه ی شمسی را بررسی می کنیم.
اروپا:همانطور که می دانیم یکی از قمر های مشتری اروپا است دانشمندان بر این باورند که در زیر لایه های یخی این قمر اقیانوس وجود دارد بنابراین امکان وجود یک حیات ابتدایی در این قمر وجود دارد.
مریخ:طبق تحقیقات انجام شده حدود چهار میلیارد سال پیش مریخ دارای آب وهوای  گرم و مرطوب بوده است بنابراین احتمال وجود حیات اولیه  در آن زمان بوده است.تصاویر ارسالی  ماهواره ها از سطح مریخ جاری بودن کانال های آب روی سطح این سیاره را در گذشته های بسیار دور تایید می کند.
زهره:زهره سیاره ای بسیار داغ است و دمای سطح آن به دلیل خاصیت گلخانه ای جو این سیاره از عطارد نیز بیشتر است .
تیتان:همانطور که می دانیم در ژانویه ی سال 2005 کاوشگر هویگنس روی سطح تیتان فرود آمد.تصاویر ارسالی  هویگنس به زمین نشان گر وجود متان فشان ها و کانال هایی روی سطح این سیاره بود.شرایط این قمر مانند وقتی است که حیات روی زمین در حال شکل گیری بود.اما چون خورشید از این قمر بسیار دور است تنها راه شکل گیری حیات روی سطح این قمر به وجود آمدن انرژِی در واکنش های شیمیایی رخ دهنده ی این  این قمر است.آخرین تصاویر ارسالی از کاسینی نیز وجود دریاچه های حاوی متان را در این قمر اثبات می کند.
اگر به زمین بنگریم می بینیم که مقدار زیادی از سطح این سیاره از آب پوشیده شده است و تمام واکنش های حیات در حضور این ماده انجام می شود بنابراین آب عامل اصلی شکل گیری حیات روی کره ی زمین بوده است.
          آیا حیات بدون نور خورشید امکان پذیراست؟
تحقیقات نشان داده است که گونه ای میکروب ها در زیر پوسته ی زمین یعنی در عمق 5 کیلومتری زیر زمین زندگی می کنند و این میکروب ها از ترکیبات کربنی تغذیه می کنند و این ترکیبات کربنی حاصل واکنش مونوکسید کربن و آب هستند.با این ایده می توان بیان کرد که ممکن است نوعی حیات ابتدایی روی مریخ و قمر های مشتری و زحل وجود داشته باشد.
        چه گرما وسرمایی برای شکل گیری حیات لازم هستند؟
            
تحقیقات نشان داده اند که در درماهای بالا مانند 120 نوعی میکروب ها  که  آن ها را ترموفیل می نامند  در آب در واکنش هایی شرکت می کنند این نوع میکروب ها را می توان در چشمه های آب گرم مشاهده کرد.همچنین در تحقیقی از دانشگاه پنسیلوانیا نشان داده شد که میکروب های ابتدایی در تکه های بزرگ یخ یا آِیس برگ که در قطب هستند زندگی می کنند.این میکروب های ابتدایی به منظور اینکه یخ نزنند از خود ترکیباتی تولید می کنند و چنین ترکیباتی ملکول های آب را به کریستال تبدیل می کنند.برخی دانمشمندان بر این باورند که ترموفیل ها حیات ابتدایی را روی زمین به وجود آورده اند.
     آیا DNA   برای شکل گیری حیات لازم است؟همانگونه که می دانیم DNA  از دو رشته تشکیل شده است در این رشته ها  باز ها ازت فسفر و مواد دیگر وجود دارند. تمام صفات ارثی یک شخص روی DNA قرار گرفته اند.اگر شرط تشکیل حیات فقط DNA باشد بنابراین تنها روی سیاراتی ممکن  است که دارای فسفر و ازت باشند.
بنابراین بررسی در مورد حیات در ورای زمین از  مطالعه در باره ی  چگونگی پیدایش حیات روی زمین آغاز می شود و اگر  آن را به خوبی دریابیم  می توانیم آن را به مناطق دیگر عالم تعمیم دهیم.